Rok 2022 r. jest kluczowym rokiem dla zmian systemu podatkowego, m.in. z uwagi na to, że Polski Ład wprowadził m.in. zmiany przepisów w Ordynacji podatkowej w zakresie przepisów o unikaniu opodatkowania. Jak wskazano w uzasadnieniu, modyfikacja dotychczasowych regulacji ma na celu przede wszystkim uszczelnienie systemu podatkowego przy jednoczesnym zapobieganiu wykorzystania regulacji do unikania opodatkowania. Proponowane zmiany mogą znacząco przyczynić się do zaostrzenia dotychczasowego stanowiska organów skarbowych w obliczu podatnika. Prawdopodobnie zmiany te wynikają z pozyskania doświadczenia na przestrzeni ostatnich lat w tej kwestii i wypracowania pewnych praktyk.
Przypomnijmy, iż zgodnie z obowiązującym art. 119zfb Ordynacji podatkowej, Szef Krajowej Administracji Skarbowej odmawia wszczęcia postępowania:
- W zakresie tych korzyści podatkowych, które w dniu złożenia wniosku mogą być przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub kontroli celno-skarbowej, o której możliwości wszczęcie podatnik został zawiadomiony na podstawie art. 282b §1, albo gdy w tym zakresie sprawa została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego;
- Jeżeli stanowisko zawarte we wniosku wskazuje na zasadność wydania decyzji na podstawie art. 119zfi §1 lub 2.
Polski Ład obecnie wprowadza część modyfikacji tego przepisu, a także skupia się na nowych narzędziach, które wspomogą walkę z unikaniem opodatkowania.
Zmiany i ich konsekwencje
Odnosząc się do zmian, należy wskazać, że w myśl art. 71 Polskiego Ładu, art. 119zfb pkt 1 ustawy zmienianej w art. 7, wskazuje, że w brzmieniu nadanym tą ustawą, ma zastosowanie również do wniosków o wydanie decyzji określającej warunki cofnięcia unikania opodatkowania złożonych i nierozpatrzonych.
Ponadto art. 119zfb pkt 1 zyskał nowe, doprecyzowujące stwierdzenie. Jednak co to faktycznie oznacza i jakie niesie ze sobą konsekwencje?
Jak czytamy w uzasadnieniu projektu: „Zmiana w przepisie art. 119zfb pkt 1 Ordynacji podatkowej spowodowana jest koniecznością objęcia zakresem przedmiotowego przepisu także płatników (w związku z możliwością kwestionowania korzyści podatkowej uzyskanej w związku z transakcją, w której występuje płatnik), zatem obecne odniesienie się tylko do podatników pozostaje zbyt wąskie”.
W zmodyfikowanej regulacji uściślono, iż warunkiem blokującym wszczęcie postępowania jest także zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej powiązanej z korzyściami podatkowymi. Brzmienie tej regulacji mogło niedokładnie wskazywać, że nie jest ono objęte już wszczętymi kontrolami podatkowymi. Wprowadzone zmiany umacniają zatem stanowisko Szefa Krajowej Administracji Skarbowej odnośnie wykładni dotychczasowej regulacji.
Tym samym, zmiany wprowadzane przez Polski Ład skupiają się na doprecyzowaniu obecnie istniejących już przepisów. Natomiast istnieją również takie, które mają kluczowy wpływ na dane okoliczności podatników.
Przykładowo, zmiany mają dotyczyć również zwrotu nadpłaty podatku. Polski Ład wprowadza wyodrębnione zasady oprocentowania zwrotu nadpłaty. Sytuacja ta ma dotyczyć sytuacji, gdy we wniosku o stwierdzenie nadpłaty dostrzeżono warunki z art. 119g §1 Ordynacji podatkowej i odpowiedni organ skarbowy nie był wyznaczony do oceny tej okoliczności.
W zaprezentowanych zmianach można zauważyć, że podatnikowi odebrano niektóre przywileje o czym świadczy powyższa analiza. Nie ulega wątpliwościom, że część zmian jest niekorzystna dla podatników. Natomiast organy podatkowe z pewnością będą miały większą kontrolę nad procesem weryfikacji wykrytego mechanizmu unikania opodatkowania.