W maju na stronie Ministerstwa Finansów (https://www.podatki.gov.pl/ceny-transferowe/zmiany-w-prawie/publikacja-formularzy-interaktywnych-tpr/) opublikowane zostały interaktywne formularze dotyczące informacji o cenach transferowych TPR-C (dla osób prawnych) i TPR-P (dla osób fizycznych).
Formularze służą do złożenia informacji o cenach transferowych za rok podatkowy rozpoczynający się po 31 grudnia 2018 r., czyli co do zasady są informacją o transakcjach dokonanych z podmiotami powiązanymi w roku 2019.
Formularze będą składane do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej wyłącznie drogą elektroniczną. Termin na złożenie TPR za rok 2019 ze względu na COVID-19 został przedłużony o 3 miesiące i dla podatników, którzy mają rok obrotowy taki sam jak kalendarzowy, mija z końcem grudnia 2020 r. Dla podatników, których rok podatkowy zaczął się po 1 stycznia 2019 r. i kończy się po 1 stycznia 2020 r., termin został przedłużony o 3 miesiące w stosunku do terminu podstawowego. W takim przypadku podstawowy termin mija więc co do zasady po upływie 9 miesięcy od zakończenia roku obrotowego. Dzięki tzw.” ustawom antykryzysowym” do tego terminu należy doliczyć dodatkowe 3 miesiące na złożenie formularza TPR.
Formularze zawierają szeroki zakres danych podmiotów obowiązanych do ich złożenia. Jak wskazują wyjaśnienia Ministerstwa Finansów (https://www.gov.pl/attachment/f93f0bb4-92f6-45df-bc5d-6037c2c26ad4) celem sprawozdawczości TPR jest m.in. pozyskanie przez administrację podatkową wybranych informacji dla potrzeb analizy ryzyka zaniżenia dochodu do opodatkowania w zakresie cen transferowych, a także dla potrzeb statystycznych i finansowych.
W ramach sprawozdawczości TPR podmioty zobowiązane raportują m.in.:
- transakcje oraz klasyfikują je do odpowiednich typów, wskazując również ich wartość,
- podmioty powiązane określając ich kraj siedziby lub miejsce zamieszkania oraz podmioty powiązane mające siedzibę w tzw. „rajach podatkowych”,
- metody i ceny stosowane w rozliczeniach z powiązanymi podmiotami,
- informacje odnośnie sposobu weryfikacji rynkowości cen, np. korzystanie z danych wewnętrznych lub wskazują przedział stanowiący rezultat analizy danych porównawczych,
- informacje na temat przeprowadzonych korekt i ich wartości,
- informacje na temat zastosowanych uproszczeń safe harbours,
- wartości wskaźników finansowych.
Wymagane do uzupełnienia dane niestety nie zawsze pozostają bez wątpliwości. Wręcz przeciwnie, wiele pól, mimo wydanych przez Ministerstwo Finansów Pytań i Odpowiedzi do TPR (link podany powyżej), pozostaje w dalszym ciągu zagadką i nastręcza wielu problemów.
1.Problematyczne wydaje się już na samym początku określenie transakcji jednorodnej i sumowanie wartości, które się na nią składają.
Zgodnie z definicją (art. 11a ust. 1 pkt 6 Ustawy o CIT), transakcja kontrolowana oznacza identyfikowane na podstawie rzeczywistych zachowań stron działania o charakterze gospodarczym, w tym przypisywanie dochodów do zagranicznego zakładu, których warunki zostały ustalone lub narzucone w wyniku powiązań.
Jednorodny charakter transakcji powinien być rozumiany jako podobieństwo przedmiotu transakcji oraz innych głównych parametrów transakcji, istotnych z punktu widzenia cen transferowych (takich jak np. istotne funkcje, aktywa, ryzyka, a także sposób kalkulacji ceny, istotne warunki płatności, itd.). Jeśli są one do siebie zbliżone w ramach kilku przepływów, to poszczególne przepływy powinny być agregowane jako jedna transakcja o charakterze jednorodnym (z interpretacji 0111-KDIB1-3.4010.241.2019.1.MBD)
Wartość transakcji
kontrolowanej o charakterze jednorodnym jest ustalana bez względu na liczbę
dokumentów księgowych, dokonanych lub otrzymanych płatności oraz podmiotów
powiązanych,
z którymi zawierana jest transakcja kontrolowana.
Co ważne, transakcje kontrolowane o charakterze jednorodnym mogą być realizowane z jednym lub z wieloma podmiotami powiązanymi.
O jednorodności transakcji kontrolowanych nie decyduje fakt dokonywania tej transakcji z jednym podmiotem powiązanym, a przesłanki określone w art. 11k ust. 5 Ustawy o CIT:
- jednolitość transakcji kontrolowanej w ujęciu ekonomicznym,
- kryteria porównywalności warunków ustalonych przez podmioty powiązane z warunkami, jakie ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane, określone w przepisach wydanych na podstawie rozporządzenia MF,
- metody weryfikacji cen transferowych,
inne istotne okoliczności transakcji kontrolowanej.
W praktyce, przypisanie kilku transakcji do jednej większej transakcji o charakterze jednorodnym jest procesem wymagającym oraz czasochłonnym.
2.Nie do końca jasne wydaje się, jakie wartości cen rynkowych należy wskazać w sytuacji, gdy dany podmiot posiada kilka analiz cen transferowych dla jednej, ale rozbudowanej transakcji. Przykładowo, usługi zarządzania centrum handlowym mogą przybrać formę asset management lub property management i mogą być wykonywane przez jeden podmiot. Każdy „podrodzaj” tej usługi może zaś posiadać inny sposób kalkulacji wynagrodzenia. W konsekwencji, powinna być wykonana osobna analiza porównawcza. Niemniej usługa zarzadzania jest ustalona w jednej umowie.
3.Co więcej, wyliczenie „podstawowych” wskaźników rentowności, mimo wskazanych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie informacji o cenach transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180002487) wzorów na liczenie wskaźników finansowych nie zawsze okazuje się pomocne.
Przypomnijmy, formularz TPR wymaga obowiązkowego obliczenia następujących wskaźników:
- marży operacyjnej
- marży zysku brutto
- rentowność aktywów
- rentowność kapitału własnego
O ile składowe wskaźników przeznaczonych dla polskich przedsiębiorców należy rozumieć tak, jak są one przedstawione w Ustawie o Rachunkowości, o tyle trudno domyślać się definicji składowych wskaźników rentowności opartych na wskaźnikach międzynarodowych. Nie zawsze mogą one zostać uznane za „najbardziej zbliżone” do polskich składowych według organów podatkowych. A przynajmniej takie ryzyko istnieje.
Na podstawie danych przekazanych w formularzu organy podatkowe posiądą szczegółowe informacje na temat transakcji. Zdobędą wiedzę na temat rynkowości wynagrodzenia w różnych branżach i to w skali całego kraju. Jednocześnie, każde odchylenie od normy, może zostać szybko zweryfikowane. Potencjalnie więc takie podmioty, których wynagrodzenie odbiega od przyjętych norm, nawet jeśli będą one uzasadnione gospodarczo, będą częściej narażone na kontrole podatkowe.
Sankcje karne
Ale nie tylko o szybkości postępowań podatkowych należy wspomnieć. W związku z prowadzeniem obowiązku składania formularzy TPR, uregulowana została również odpowiedzialność karno-skarbowa w tym zakresie. W przypadku nie złożenia oświadczenia informacji o cenach transferowych przed osoby, który reprezentują dany podmiot (art. 80e Kodeksu karnego skarbowego), złożenia ich po terminie lub poświadczenia informacji niezgodnych ze stanem faktycznym, kara grzywny wynieść może aż do 720 stawek dziennych. W przypadku mniejszej wagi czynu organ może nałożyć grzywnę za wykroczenie skarbowe. W konsekwencji, kara grzywny za przestępstwo waha się w granicach: 866,70 PLN – 24.960.960 PLN. Natomiast, w przypadku, gdy sąd orzeka karę grzywny za wykroczenie skarbowe waha się ona w przedziale: 260 PLN – 52.000 PLN.
W związku z powyższym rekomendujemy, aby odpowiednio wcześnie przeprowadzić weryfikację transakcji realizowanych z podmiotami powiązanymi pod kątem rynkowości ich wynagrodzenia. W szczególności, wskazane jest aby taka weryfikacja odbyła się wśród dużych podmiotów, które posiadają wiele rozliczeń wewnątrzgrupowych.
W przypadku jakichkolwiek pytań zachęcamy do kontaktu z naszym ekspertem, partnerem zarządzającym Advicero Nexia – Katarzyną Klimkiewicz-Deplano, kklimkiewicz@advicero.eu lub kontakt z naszym biurem pod numerem +48 22 378 17 10.