Jak pisaliśmy już na naszym blogu – projekt ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, przewidujący kolejne zmiany – tym razem w zakresie CIT, zakłada m.in. szereg rozwiązań dotyczących minimalnego podatku przychodowego od osób prawnych.

Jak jest teraz?

Minimalny podatek przychodowy, wprowadzony 1 stycznia 2022 r., skierowany jest do podatników będących spółkami oraz podatkowymi grupami kapitałowymi, mających siedzibę lub zarząd na terytorium Polski (oraz zagraniczne zakłady), którzy w ramach działalności operacyjnej ponoszą stratę lub wykazują niski wskaźnik dochodowości (udział dochodów w przychodach w wysokości nieprzekraczającej 1%).

Wśród założeń dotyczących wprowadzenia minimalnego podatku dochodowego przedstawiało się:

• ograniczenie działań optymalizacyjnych,
• ograniczenie nieuzasadnionego wspierania pozycji biznesowej największych korporacji,
• zmniejszenie bariery wejścia na rynek dla nowych przedsiębiorstw.
• zwiększenie dochodów budżetowych (m.in. z uwagi na wyeliminowanie zagranicznej luki
• w podatku CIT).

Minimalny CIT miał jednak uwzględniać specyfikę działalności, w których niska rentowność (lub strata) wynika z obiektywnych przesłanek (np. dotyczących cen regulowanych przez państwo lub wynikających z notowań surowców), jak również określonych grup podatników. W przepisach przewidziano jednak także wyłączenia dotyczące m.in. podatników rozpoczynających prowadzenie działalności (zarówno start-upy, nowe spółki zakładane przez polskie firmy, jak i podmioty wchodzące na polski rynek), czy podatników z prostą strukturą właścicielską.

Jak (prawdopodobnie) będzie?

Minimalny podatek dochodowy, jak słusznie wskazało Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do projektu ustawy, obejmuje także podmioty, których wyniki podatkowe (strata lub niski poziom dochodu) nie są rezultatem działań optymalizacyjnych. W konsekwencji stanowi to bardzo niekorzystne dla nich rozwiązanie i zagrożenie dla samego istnienia ich przedsiębiorstwa. W związku z tym, w projekcie ustawy zaproponowano szereg nowych rozwiązań, t.j.:

• podwyższenie, do 2%, wskaźnika rentowności i zmianę metodologii jego wyliczania poprzez wyłączenie:
  • zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów opłat z tytułu umowy leasingu,
  • z przychodów wartości należności handlowych zbywanych na rzecz podmiotów z branży faktoringowej,
  • z kosztów uzyskania przychodów wzrostu wartości wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie społeczne w odstępach rocznych oraz wzrostu wartości energii w odstępach rocznych,
  • wartości podatku akcyzowego,

• wprowadzenie alternatywnej metody ustalania podstawy opodatkowania – według wyboru podatnika, tj.:
  • podstawa opodatkowania to 4% przychodów (stawka podatku 10%) albo
  • podstawa opodatkowania to 2% przychodów + koszty pasywne tj. finansowanie dłużne i usługi niematerialne (stawka podatku 10%).
  • W przypadku wyboru metody uproszczonego sposobu ustalania podstawy opodatkowania stanowiącej kwotę odpowiadającą 4% wartości przychodów podatnik będzie musiał poinformować w rocznym zeznaniu podatkowym.

• wyłączenie z tego podatku dodatkowo:
  • podatników CIT, których roczne przychody nie przekraczają 2.000.000 euro (tj. tzw. małych podatników),
  • spółek komunalnych,
  • podatników, jeżeli większość ich przychodów została osiągnięta w związku ze świadczeniem usług ochrony zdrowia,
  • podatników, których rentowność w 1 z 3 ostatnich lat podatkowych była powyżej wskaźnika 2%, a także
  • podatników postawionych w stan upadłości lub likwidacji.

Przy wyliczeniu podstawy opodatkowania podatku zmianie uległy także metody wyliczenia:

• kosztów finansowania dłużnego poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych – według planowanych zmian we wzorze wyliczenia stosować się będzie 15% wartości EBITDA zamiast obecnie obowiązujących 30% – oznacza to, że podwyższona będzie wartość kosztów finansowych, które wchodzą do podstawy opodatkowania
• kosztów usług niematerialnych poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych – ze wzoru zostanie wyeliminowana wartość 3.000.000 PLN. Zgodnie z nowym wzorem wyliczenie będzie EBITDA opierać się na 5%, co również wskazuje na podwyższenie wartości wchodzących do podstawy opodatkowania.

Co istotne, według obecnego projektu ustawy obowiązywanie minimalnego podatku przychodowego ma zostać zawieszone na okres jednego roku. Nowe regulacje (oraz te, które obowiązują już od tego roku) mają obowiązywać zatem dopiero od 1 stycznia 2023 r.

Minimalny podatek przychodowy – porównanie

Poniżej przedstawiamy porównanie projektowanej wersji Polskiego Ładu z obecnie obowiązującymi przepisami dotyczącymi minimalnego podatku przychodowego.

W zależności od wyników finansowych danego podatnika, proponowane zmiany mogą mieć znaczący wpływ na wysokość/ podleganie minimalnemu podatkowi przychodowemu. Z pewnością w każdym przypadku (w sytuacji np. osiągania straty przez podatnika w danym roku podatkowym) należałoby porównać, przy zastosowaniu której metody obliczenia podstawy opodatkowania finalny podatek byłby niższy. Chociaż planowane wejście w życie przedmiotowych przepisów to 1 stycznia 2023 r. zachęcamy do sporządzenia poglądowej kalkulacji już teraz – w oparciu o bieżące wyniki finansowe, pozwoli to w jakimś stopniu oszacować wysokość ewentualnej dodatkowej należności podatkowej.