Blog

Advicero Nexia
Strona główna / Blog / Polski Ład 2.0. – zmiany w stawkach PIT i działalności gospodarczej

Polski Ład 2.0. – zmiany w stawkach PIT i działalności gospodarczej

Ustawa z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, tzw. Polski Ład 2.0., 13 czerwca 2022 r. została podpisana przez Prezydenta.

Nowa stawka podatku PIT obowiązywać będzie za cały rok podatkowy, tj. od stycznia do grudnia 2022 r. i dotyczyć będzie zarówno pracowników, przedsiębiorców, zleceniobiorców jak i zarabiających na umowach o dzieło, choć uczciwie trzeba powiedzieć, że nie każdy podatnik będzie mógł z niej skorzystać już w stosunku do dochodów za 2022 r. Dla tych jednak podatników od 1 lipca 2022 r. podatek PIT pobierany będzie według 12 % stawki, zaś za okres od 1 stycznia do 1 lipca 2022 roku, kiedy podatek rozliczany był wg stawki 17%, nastąpi zwrot nadpłaconego podatku w zeznaniu rocznym.

image 1 - Polski Ład 2.0. - zmiany w stawkach PIT i działalności gospodarczej

Należy również pamiętać o swego rodzaju III progu podatkowym, tzn. daninie solidarnościowej, którą zobowiązane są płacić osoby o najwyższych dochodach, przekraczających rocznie 1.000.000 zł. Dochody te ustalane są jednak w odmienny sposób niż w przypadku pozostałych progów podatkowych, obejmując szerszą grupę dochodów.

Danina solidarnościowa nie obejmuje jednak m.in. dochodów z dywidend, ze zbycia nieruchomości, nieujawnionych źródeł przychodów, przychodów opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym (kartą podatkową czy ryczałtem) oraz dochodów osób fizycznych podlegających ustawie o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej.

Niższa skala podatkowa ma natomiast częściowo zrekompensować brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej oraz zastąpić dopiero co wprowadzoną ulgę dla klasy średniej, która z początkiem roku za pomocą swojej skomplikowanej kalkulacji zrobiła niemałe zamieszanie w systemie podatkowym.
W konsekwencji została ona uchylona, więc rozbudowane apetyty podatników muszą zostać zrekompensowane.

W niektórych przypadkach w rozliczeniu za 2022 rok ulga dla klasy średniej nadal będzie jednak funkcjonować. Osoby, dla których rozliczenie z uwzględnieniem ulgi dla klasy średniej będzie korzystniejsze niż rozliczenie według nowej skali podatkowej, będą mogły ją zastosować.

Zmiana skali podatkowej spowoduje także spadek miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek. Według obecnie obowiązujących zasad wyliczenie kwoty zmniejszającej podatek przyjmuje postać:

30 000 zł x 17% podatek = 5 100 zł -> kwota roczna
5 100 zł / 12 miesięcy = 425 zł -> kwota miesięczna

W związku z obniżeniem stawki podatku do 12%, nowa kwota zmniejszająca podatek wynosić będzie odpowiednio:

30 000 zł x 12 % podatek = 3600 zł -> kwota roczna
3600 zł / 12 miesięcy = 300 zł -> kwota miesięczna

12 % stawkę podatku przedsiębiorcy będą mogli zastosować już przy obliczaniu zaliczki na podatek za czerwiec (płaconej w lipcu). Dodatkowo, jeżeli dla przedsiębiorców rozliczających się według ryczałtu bądź liniowo, nowa skala podatkowa okaże się korzystniejsza, będą oni mieli możliwość ponownego dokonania wyboru.

Jak wyżej wspomniano, nie wszyscy podatnicy PIT będą mogli zmienić zasady opodatkowania na mniejszą skalę podatku. W oczywisty sposób, niejako „z automatu” dotknie ona podatników, którzy już rozliczają się „na skali podatkowej”. Przedsiębiorcy na podatku liniowym będą mogli podjąć decyzję ex post, czyli po zakończeniu roku podatkowego. Natomiast ryczałtowcy po zakończeniu lub w trakcie roku podatkowego. W drugim przypadku będą oni płacić PIT na zasadach ogólnych za pół roku podatkowego.

Obecnie przedstawiane są dwa scenariusze dokonywania wyboru:

  • w rozliczeniu rocznym do 30 kwietnia 2023 roku – warunek stanowi prowadzenie odpowiedniej księgowości od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 roku. Wówczas przedsiębiorcy zapłacą niższy PIT za cały 2022 rok.
  • do 22 sierpnia 2022 roku – dla ryczałtowców, którzy nie chcą prowadzić ksiąg rachunkowych wstecznie od 1 stycznia 2022 r. Wówczas niższy PIT zapłacą oni dopiero od 1 lipca 2022 r.

Kolejną zmianą, którą wprowadzi Nowy Polski Ład jest częściowe przywrócenie możliwości odliczenia składki zdrowotnej.

Na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285) ryczałtowcy będą mogli odliczyć 50% składek na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconych w roku podatkowym:

  • z tytułu działalności pozarolniczej opodatkowanej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych,
  • za osoby współpracujące z podatnikiem opodatkowanym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

– jeżeli nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Przedsiębiorcy korzystający z karty podatkowej będą mogli odliczyć 19% zapłaconej składki zdrowotnej od karty podatkowej.

Natomiast podatnicy rozliczający się według stawki liniowej będą mogli odliczyć składkę, ale do limitu 8700 zł rocznie dla 2022 roku.

Korzyści tej zostaną natomiast zupełnie pozbawieni podatnicy rozliczający się skalą, co projektodawcy uzasadniają obniżeniem stawki PIT. Zapominają jednak przy tym, że w takim wypadku składka zdrowotna to dodatkowy, ukryty podatek liczony wg stawki w wysokości 9%, co w sumie daje 21%. Lepiej więc niż od 1 stycznia 2022 r., ale nadal gorzej niż przed tą datą.

W porównaniu z rokiem 2021, od 2022 r. zwiększona zostanie także ilość możliwych do zastosowania ulg/preferencji podatkowych, tj.:

  • przywrócenie wspólnego rozliczenia z dzieckiem,
  • zwiększenie kwoty zarobków, jakie może osiągać dziecko bez utraty preferencji podatkowych przez rodziców,
  • zniesienie doliczania do dochodu rodzica rent rodzinnych małoletnich dzieci,
  • nowe zasady dotyczące zasiłków macierzyńskich i przysługujące im: ulga dla młodych, ulga na powrót, zasiłek dla rodzin 4+, ulga dla pracujących seniorów (przyznawane także rodzicom i opiekunom, przyjmującym dzieci na wychowanie).

Nowy Polski Ład, mimo chociaż częściowo korzystnej zmiany dla podatników, dla pracodawców oznacza kolejne formalności i konieczność modyfikacji systemów księgowych.