Blog

Advicero Nexia
Strona główna / Blog / Podatek od przerzuconych dochodów –zmiany

Podatek od przerzuconych dochodów –zmiany

W niniejszym wpisie związanym z serią naszych artykułów w temacie „Polski Ład w CIT – kolejne zmiany” (o zmianach w ustawie o CIT pisaliśmy na naszym blogu), przedstawimy zagadnienia związane z podatkiem od przerzuconych dochodów. Regulacja ta pierwotnie weszła w życie z dniem 1 stycznia 2022 r., natomiast nowelizacja ustawy o CIT (ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw) weszła w życie z dniem 1 stycznia 2023 r. Zatem do najbliższych rozliczeń CIT (za 2022 r.) zastosowanie będą miały przepisy w brzmieniu obowiązującym w 2022 r. (dlatego te postanowienia również szczegółowo omówimy w niniejszym wpisie). Jednak warto już teraz zwrócić uwagę na te różnice, aby odpowiednio przygotować rozliczenia podatkowe.

Przerzucone dochody – cel wprowadzenia regulacji

Celem wprowadzonej regulacji jest przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania poprzez transfer dochodów przy pomocy jednostek pośredniczących i poprzez jurysdykcje podatkowe o znikomej efektywnej stawce opodatkowania.

Ponadto przepisy o przerzuconych dochodach zastępują niejako obowiązujące do końca 2021 r. regulacje w zakresie limitowania kosztów ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych, które zawarte były w art. 15e ustawy o CIT.

Stawka podatku

Stawka podatku od przerzuconych dochodów wynosi 19%. Zgodnie z obowiązującymi od 1 stycznia 2023 r., przepisami – doprecyzowano, że jest to 19% podstawy opodatkowania.

Z kolei w nowododanym ust. 3a artykułu 24aa ustawy o CIT (obowiązującym od 2023 r.) podstawę opodatkowania stanowi suma przerzuconych dochodów w roku podatkowym, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej (PGK) – suma przerzuconych dochodów w roku podatkowym  spółek tworzących tę grupę.

Warto w tym miejscu wskazać również, że podatnikiem w przypadku PGK nie będzie (od 2023 r.) każda ze spółek tworzących grupę (jak w 2022 r.), a właśnie PGK.

Rodzaje kosztów opodatkowanych podatkiem od przerzuconych dochodów

Należy mieć na uwadze jakie dokładnie koszty mogą podlegać opodatkowaniu 19% podatkiem od przerzuconych dochodów. Co do zasady są to analogiczne koszty, jakie wskazane były we wspomnianym art. 15e ustawy o CIT (obowiązującym do końca 2021 r.).

O jakich kosztach mowa? Chodzi o koszty z tytułu (należy pamiętać, że katalog ten jest otwarty – daje zatem spore pole do interpretacji organów podatkowych):

1. usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz usług o podobnym charakterze;

2. wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub wartości, o których mowa w art. 16b ust. 1 pkt 4-7, a zatem podlegające amortyzacji:

  • autorskie lub pokrewne prawa majątkowe,
  • licencje,
  • prawa określone w ustawie z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej,
  • wartość stanowiącą równowartość uzyskanych informacji związanych z wiedzą w dziedzinie przemysłowej, handlowej, naukowej lub organizacyjnej (know-how)

– o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

3. przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze;

4. finansowania dłużnego związane z uzyskaniem środków finansowych i korzystaniem z tych środków, w szczególności odsetki, opłaty, prowizje, premie, część odsetkową raty leasingowej, kary i opłaty za opóźnienie w zapłacie zobowiązań oraz koszty zabezpieczenia zobowiązań, w tym koszty pochodnych instrumentów finansowych;

5. opłat i wynagrodzeń za przeniesienie funkcji, aktywów lub ryzyk.

Co istotne – w rozliczeniach dotyczących 2022 r. należy mieć na uwadze zapis, że suma tych kosztów poniesionych w roku podatkowym na rzecz podmiotów, w tym podmiotów niepowiązanych, musi stanowić co najmniej 3% sumy kosztów uzyskania przychodów poniesionych w tym roku w jakiejkolwiek formie, przy czym do ustalania sumy tych kosztów art. 15c ust. 1 (dotyczy kosztów finansowania dłużnego) nie stosuje się.

Natomiast jeżeli chodzi o rozliczenia za 2023 r. – technicznie –  regulację tę przeniesiono do ustępu mówiącego o uznaniu określonych kosztów za przerzucone dochody (ust. 2 art. 24aa), jednak z praktycznego punktu widzenia – różnica będzie spora. Otóż zmodyfikowano zapis, że koszty będą dotyczyły także podmiotów niepowiązanych.

Od 2023 należy brać pod uwagę jedynie koszty (czy stanowią 3%) z podmiotami powiązanymi – co znacznie zmniejszy liczbę podmiotów, które trzeba będzie brać pod uwagę przygotowując rozliczenie CIT za 2023 r. w porównaniu za rozliczenie CIT za 2022 r. Doprecyzowano też, że musi to dotyczyć kosztów zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów (od 2023 r.). Brak doprecyzowanie, że chodzi właśnie o koszty zaliczone do kosztów uzyskania przychodów mógłby powodować w efekcie podwójne opodatkowanie dochodu.

Co się nie zmieniło?

Na potrzeby ustalania kosztów (przerzuconych dochodów), uwzględnia się również koszty:

1. stanowiące w roku podatkowym odpisy amortyzacyjne lub odpisy umorzeniowe od wartości początkowej środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej;

2. przypisane zgodnie z art. 5 ustawy o CIT (wspólne źródła przychodów)

Co stanowi przerzucone dochody?

Bez tytulu 1 - Podatek od przerzuconych dochodów –zmiany

Co zatem należy zrobić, aby ustalić, czy możemy zostać opodatkowani podatkiem od przerzuconych dochodów w poszczególnych latach? Niestety, mimo licznych doprecyzowań ustawodawcy, nadal nie będzie to proste.

Bez tytulu2 - Podatek od przerzuconych dochodów –zmiany

Jak wskazuje powyższe, samo ustalenie, z perspektywy polskich spółek dokonujących płatności na rzecz zagranicznych kontrahentów wymaga szczególnej weryfikacji.

Nowy obowiązek w 2023 r. – ciężar dowodu spoczywa na polskim podatniku

Co bardzo istotne z punktu widzenia podatników (od 2023 r.) – dodano przepis, że ciężar dowodu, że nie został spełniony co najmniej jeden z warunków, o których mowa w ust. 2 (spełnienie przesłanek przerzuconych dochodów), spoczywa na polskiej spółce, która dokonuje płatności z tytułu kosztów pasywnych na rzecz zagranicznych podmiotów powiązanych.

Jak może to wyglądać w praktyce? To polski podatnik będzie musiał doprowadzić do ujawnienia przez podmioty zagraniczne danych pozwalających na wykazanie, że podatek od przerzuconych dochodów nie jest należny (brak spełnienia definicji przerzuconych dochodów z polskiej ustawy o CIT). W przeciwnym razie, organ podatkowy będzie mógł objąć realizowane przez niego płatności podatkiem, bez konieczności wykazania któregokolwiek z warunków zastosowania przepisów.

Oprócz tego, właściwe wydaje się przedłożenie organowi podatkowemu oświadczenia od takiego zagranicznego podmiotu powiązanego (w którym wskazałby, że przedmiotowe dochody nie występują) – co oczywiście wiąże się z dodatkowymi obowiązkami po dwóch stronach transakcji, jednak z uwagi na konsekwencje – zdecydowanie warto dokonać takich czynności w odpowiednim czasie.

Płatność podatku

Podatnicy podatku od przerzuconych dochodów zarówno za 2022 r. jak i 2023 r. są obowiązani obliczać ten podatek za rok podatkowy w zeznaniu rocznym (CIT-8) i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie złożenia tego zeznania.

Wyłączenia – rzeczywista działalność gospodarcza w UE/ EOG

Zarówno za rozliczenia w 2022 r, jak i w 2023 r. regulacji o przerzuconych dochodach nie stosuje się w zakresie, w jakim koszty kwalifikowane zostały poniesione na rzecz podmiotu powiązanego, podlegającego opodatkowaniu od całości swoich dochodów w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego i prowadzącego w tym państwie istotną rzeczywistą działalność gospodarczą.

Przy czym w sytuacji, kiedy spółka będąca podatnikiem z siedzibą lub zarządem na terytorium RP ponosi koszty wskazanych świadczeń pasywnych na rzecz podmiotu powiązanego, który nie spełnia warunków wymienionych w art. 24aa ust. 2 ustawy o CIT (przerzucone dochody), jeżeli ten podmiot przekazuje te należności otrzymane od spółki na rzecz podmiotu powiązanego z tą spółką i spełniającego powyższe warunki, wyłączenie stosuje się odpowiednio tylko w przypadku, gdy warunki określone w tym przepisie spełni ostatni z wymienionych podmiotów.

Należy mieć na uwadze, że fakt, iż rzeczywistym odbiorcą płatności jest podmiot z UE/EOG prowadzący rzeczywistą działalność gospodarczą, nie pozwala uniknąć konieczności badania podmiotu, któremu bezpośredni odbiorca przekazuje płatność, pod kątem tego czy spełnia on warunki uzależniające naliczenie podatku od przerzuconych dochodów.

***

Przepisy o przerzuconych dochodach w praktyce będą nie lada wyzwaniem dla polskich podatników dokonujących płatności na rzecz podmiotów zagranicznych – zarówno w roku 2022 jak i w 2023. Każdy przypadek bowiem należy badać oddzielnie biorąc pod uwagę wewnętrzne regulacje poszczególnych spółek. Chętnie pomożemy w rozwikłaniu tych trudności, aby Państwa rozliczenia nie spotkały się z negatywną oceną organów podatkowych.