Blog

Advicero Nexia
Strona główna / Blog / Obligatoryjne informowanie o strategii podatkowej przedsiębiorstwa

Obligatoryjne informowanie o strategii podatkowej przedsiębiorstwa

Dnia 28 listopada 2020 r. uchwalona została ustawa o zmianie ustaw podatkowych, która wprowadza dość istotną zmianę – a mianowicie wprowadza obowiązek sprawozdawczy dla określonej grupy podatników, w zakresie publikowania informacji o strategii podatkowej przedsiębiorstwa.

Jaki jest cel wprowadzenia tych przepisów? Jak wskazuje uzasadnienie: Zasadniczym celem projektowanej ustawy jest uszczelnienie systemu podatku dochodowego od osób prawnych, tak aby zapewnić powiązanie wysokości podatku płaconego przez duże przedsiębiorstwa, w szczególności przedsiębiorstwa międzynarodowe z faktycznym miejscem uzyskiwania przez nie dochodu.

Ale czy faktycznie jest to odpowiedni sposób do „uszczelniania” systemu podatkowego? Spójrzmy na dalsze objaśnienia ustawodawcy, który wskazuje, że: Głównym celem proponowanych zmian jest dążenie do zwiększenia transparentności podatkowej podatników odgrywających istotną rolę na polskim rynku, w szczególności z uwagi na wysokość osiąganych przychodów. Projektowane w tym zakresie przepisy nakładają na określonych podatników obowiązek sporządzenia informacji o realizowanej strategii podatkowej, która odnosi się do sposobu prowadzenia przez nich działalności gospodarczej i wysokości ich zobowiązań podatkowych.

Jak wskazano, publikowane dane będą służyć również Krajowej Administracji Skarbowej, która ma w tym celu pozyskiwać wstępne informacje o działaniach podatników, u których potencjalnie możliwe będzie wykrycie różnic w rozliczeniach podatkowych. Ponadto, publikacja strategii ma nie tylko pomóc organom skarbowym, ale i obywatelom, którzy za pomocą opublikowanych przez przedsiębiorców danych, będą mogli podjąć racjonalną decyzję o ewentualnej możliwości skorzystania z usług czy zakupu towarów od takich spółek.

Czym jest strategia podatkowa?

Pomimo wprowadzenia obowiązku odnośnie jej publikowania, w regulacjach podatkowych brak jest definicji strategii podatkowej. Przewidziano jednak elementy, które powinny być zawarte w informacji publikowanej obowiązkowo na stronie internetowej.

Zgodnie z wytycznymi, taka informacja o strategii podatkowej powinna zawierać:

  • informacje na temat podejścia podatnika do procesów i procedur zarządzania obowiązkami wynikającymi z przepisów podatkowych oraz zapewniania ich właściwego wdrożenia, w tym dobrowolnych form współpracy z krajowymi organami administracji podatkowej;
  • opis podejścia podatnika do realizacji zobowiązań podatkowych na terytorium Polski, wraz z informacją o liczbie przedłożonych sprawozdań MDR, w podziale na podatki, do których się odnoszą;
  • informacje na temat planowanych lub podjętych przez podatnika środków restrukturyzacyjnych, które mogą mieć wpływ na wysokość jego zobowiązań podmiotów powiązanych;
  • informacje o transakcjach z podmiotami powiązanymi, których wartość przekracza 5% sumy bilansowej aktywów w rozumieniu zasad rachunkowości ustalonych na podstawie ewentualnego zatwierdzonego sprawozdania finansowego spółki, w tym niepolskich rezydentów podatkowych;
  • informacje na temat wniosków o wydanie ogólnych interpretacji indywidualnych prawa podatkowego, interpretacji indywidualnych prawa podatkowego, wiążącej informacji stawkowej czy informacji akcyzowych, jakie składał podatnik;
  • informacje na temat składania zeznań podatkowych podatnika w krajach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową.

A to wszystko z wyłączeniem informacji objętych tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową bądź produkcyjną. Jednak czy ten fakt uspokaja przedsiębiorców? Nie do końca, wątpliwości budzi tutaj w szczególności obowiązek publikowania informacji o zaraportowanych schematach podatkowych oraz planowanych przez podatnika działaniach restrukturyzacyjnych. Wskazać należy, że jest to jednak ujawnianie informacji wrażliwych spółki, co w przyszłości może przyczynić się do potencjalnego osłabienia jej pozycji na rynku.

Kto ma obowiązek sporządzania i publikowania strategii podatkowej?

Obowiązek publikacji dotyczy podatników określonych w art. 27b ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy o CIT, czyli:

  • podatników, których przychody w roku poprzednim przekroczyły wyrażoną w złotych kwotę odpowiadającą równowartości 50 mln EUR, oraz
  • podatników działających w formie podatkowej grupy kapitałowej (PGK), niezależnie od wysokości osiąganych przychodów.

Wskazano przy tym jednak pewien wyjątek, mianowicie w zakresie podmiotów będącymi stronami umowy o współpracę. Podmioty objęte taką umową o współpracę są zwolnione z obowiązku publicznego informowania o strategii podatkowej.

Pierwotnie projekt ustawy zakładał objęcie tym obowiązkiem również spółki nieruchomościowe, niezależnie od kryterium wysokości przychodów, również te nienależące do grup kapitałowych. Z tego pomysłu jednak zrezygnowano na etapie konsultacji społecznych.

Kiedy trzeba opublikować sprawozdanie?

Warto zwrócić uwagę, że problematyczną kwestią jest odpowiednie określenie daty, kiedy faktycznie podatnik będzie musiał opublikować swoją strategię podatkową. W przepisach wskazano jedynie, że podatnik będzie zobowiązany do publikowania informacji na stronie do końca dwunastego miesiąca następującego po zakończeniu roku podatkowego. Otwartą kwestią jest jednak pierwszy termin publikacji strategii podatkowej. Przepisy obowiązują od 1 stycznia 2021 r., jednak żadne przepisy przejściowe nie wyjaśniają, czy podatnik będzie zobowiązany do publikacji informacji już za rok 2020, czyli do końca 2021 roku, czy może dopiero za rok 2021, czyli w terminie do końca 2022 r. Interpretacje tego sformułowania były różne.

Dnia 9 grudnia 2020 r. podatnicy doczekali się wyjaśnień Ministerstwa Finansów i tak, na stronie internetowej, wskazano, że podatnicy zobligowani są do sporządzenia i opublikowania informacji już za 2020 r., w terminie do 31 grudnia 2021 r. Problem jednak w tym, że żadna regulacja przepisów przejściowych nie wymaga od podatnika przygotowania takiego pierwszego sprawozdania w tym terminie. Co zatem z przedsiębiorstwami, które do tej pory nie identyfikowały swoich strategii? Z pewnością są argumenty by twierdzić, że prawo nie działa wstecz i niemożliwym jest opublikowanie strategii podatkowej, która przez przedsiębiorstwo nie była sporządzana.

Co grozi za nieopublikowanie strategii podatkowej?

Dla podmiotów, które powinny opublikować strategię podatkową, ale przeoczą ten obowiązek, ustawodawca przewidział karę pieniężną w wysokości do 250.000 PLN. Co więcej, jak wskazano w regulacjach, sprawozdanie należy sporządzić z uwzględnieniem charakteru, rodzaju i rozmiaru prowadzonej działalności, co może wskazywać odpowiednio na rzetelność sporządzonej strategii. Zatem warto przede wszystkim odpowiednio zadbać o kompletność publikowanych informacji już teraz.

Czy faktycznie publikowanie strategii podatkowej ma być lekiem na dotychczasową erozję bazy podatkowej państw? Pewne jest to, że nakładanie kolejnego obowiązku na przedsiębiorców w tym trudnym dla nich okresie może bardziej pogrążyć ich w dotychczasowym kryzysie.