Opublikowany 9 listopada 2018 r.  projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy – Ordynacja podatkowa (obecnie jest na etapie opiniowania) zawiera nowelizacje w zakresie nowej matrycy stawek VAT. Co ważne, ustawodawca w ramach projektu planuje wprowadzenie mechanizmu pozwalającego na uzyskanie przez podatnika potwierdzenia stosowania właściwej stawki VAT, tzw. Wiążącej Informacji Stawkowej (dalej: WIS).

Najistotniejszą zmianą będzie modyfikacje w zakresie sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT. Projekt zakłada odejście od stosowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług 2008 na rzecz Nomenklatury Scalonej w zakresie towarów oraz Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług 2015 w zakresie usług.

Kolejną istotną zmianą jest wprowadzenie WIS – instrument ten będzie miał za zadanie zapewnienie podatnikom pewności co do prawidłowości opodatkowania VAT przeprowadzanych transakcji. WIS, będzie wydawany na wniosek podatnika przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w formie decyzji, zawierającej przede wszystkim:

1)   opis towaru albo usługi będących przedmiotem WIS,

2) klasyfikację tego towaru według działu, pozycji, podpozycji lub kodu Nomenklatury Scalonej (CN) albo tej usługi według działu, grupy, klasy, kategorii, podkategorii lub pozycji PKWiU niezbędną do:

a) określenia stawki właściwej dla tego towaru albo dla tej usługi,

b) stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisów wykonawczych odwołujących się klasyfikacji towarów i usług,

– żądanie takie musi być określone we wniosku o wydanie WIS,

3) stawkę podatku właściwą dla tego towaru albo dla tej usługi.

W związku z tym, że projekt istotnie modyfikuje zakres towarów objętych preferencyjnymi stawkami VAT poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany na podstawie nowej matrycy VAT:

• Wyroby cukiernicze i piekarskie niezależnie od ich terminu przydatności do spożycia w tym także pierniki, słodkie herbatniki, gofry – 5% stawka VAT.
• Towary związane z ochroną zdrowia – 8% stawką VAT objęte zostaną jedynie wyroby medyczne w rozumieniu ustawy o wyrobach medycznych. Obecnie z preferencyjnej stawki korzystają wyroby medyczne oraz inne towary związane z ochroną zdrowia, niezależnie od ich kwalifikacji jako wyrób medyczny, wymienione w załączniku nr 3 do ustawy o VAT.
• Soki owocowe, warzywne i owocowo-warzywne bez dodatku wody z wyłączeniem sytuacje gdzie dodanie wody jest konieczne w celu uzupełnienia wody usuniętej podczas zagęszczania soku będą mogły korzystać z 5% stawki VAT.
• Kawa zgodnie z nową matrycą VAT będzie opodatkowana podstawową 23% stawką VAT – obecnie kawa ziarnista korzysta z preferencyjnego 5% opodatkowania.
• Towary aktualnie korzystające z 5% stawki VAT tj. homary, ośmiornice oraz inne towary objęte kategoriami od CN 0306 do CN 0308, zostały wprost wyłączone z zastosowania obniżonej stawki. Zgodnie z projektem 23% opodatkowaniem VAT objęte zostaną także ślimaki.
• Dziecięce akcesoria zgodnie z nową matryca VAT opodatkowane będą 5% stawką VAT – obecnie jest to 8% stawka.
• Owoce i warzywa będą podlegały opodatkowaniu 5% stawką VAT.

Projekt przewiduje także zmianę stawki VAT na e-booki (tj. w formie elektronicznej). Ustawodawca planuje w stosunku do książek w formie elektronicznej, tak jak do tej pory do książek drukowanych, zastosowanie 5% stawki VAT.

Nowa matryca stawek VAT wpłynie także na usługi podlegające opodatkowaniu na zasadach  mechanizmu odwrotnego obciążenia – jak wskazano – PKWiU 2008 zostanie zastąpione PKWiU 2015. W szczególności z tą zmianą, będą musiały liczyć się podmioty z branży budowlanej oraz deweloperskiej gdyż wszelkie wydane już indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego w sprawie obowiązku stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia przy usługach budowlanych, odwołujące się do załącznika 14 oraz wskazanej w nim klasyfikacji, utracą najprawdopodobniej moc ochronną od 1 stycznia 2020 r. Należy także zwrócić uwagę na fakt, iż obowiązywanie nowej klasyfikacji PKWiU 2015 sprawi, że wydane opinie statystyczne także najprawdopodobniej od 1 stycznia 2020 r. nie znajdą zastosowania dla celów VAT.

Projekt przewiduje również, że od dnia 1 stycznia 2020 r. będą stosowane przepisy, których zadaniem będzie identyfikowanie towarów i usług dla obniżonych stawek VAT. Jednakże proponowanym terminem wejście w życie zmian jest 1 kwietnia 2019 r. W związku z tym faktem podatnicy prawdopodobnie otrzymają możliwość wystąpienia o WIS już od 1 kwietnia 2019 r.