Jak wynika z przebiegu procesu legislacyjnego, w dniu 2 grudnia 2021 r. uchwalono ustawę o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw.
Warto w pierwszej kolejności zaznaczyć, że Nowelizacja nowych zapisów, ma na celu wykonanie prawa UE, a dokładnie transpozycji do polskiego prawa dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej w sprawach promowania ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów transportu drogowego o nr 2009/33/WE, wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej o nr 2019/944 czy charakterystyki energetycznej budynków o nr 2010/31/UE i efektywności energetycznej o nr 2012/27/UE.
Jak czytamy w uzasadnieniu Nowelizacji: „Projektowana nowelizacja ma na celu:
- wyjście naprzeciw oczekiwaniom społecznym oraz dostosowanie się do coraz szybszego rozwoju branży motoryzacyjnej;
- służyć jeszcze lepszemu wsparciu rozwoju elektromobilności oraz infrastruktury paliw alternatywnych, a tym samym zachęcić konsumentów do zakupu pojazdów napędzanych tymi paliwami;
- dostosowanie obowiązujących przepisów do założeń zawartych w ogłoszonej przez Ministra Klimatu i Środowiska „Dziesiątki dla elektromobilności”.
Czy proponowane zmiany faktycznie mają szansę zreformować dotychczasowe działania konsumentów w zakresie zakupu pojazdów elektromobilnych i jednocześnie ma szansę przełożyć się to na efektywny rozwój bardziej ekologicznej i alternatywnej motoryzacji?
Jakie czekają nas zmiany?
Należy w tym miejscu wyodrębnić najważniejsze rozwiązania przytoczone w Nowelizacji, w tym m.in. doprecyzowanie zasad utworzenia stref czystego transportu, regulacji w zakresie stacji ładujących, a także uregulowanie dodatkowych zapisów prawnych dotyczących instalowania punktów poboru energii w budynkach wielorodzinnych.
Strefy czystego transportu
Nowelizacja odwołując się do ustanowienia stref czystego transportu wskazuje, że celem jest głównie ograniczenie negatywnych skutków emisji zanieczyszczeń z transportu na zdrowie człowieka i środowiska. W związku z tym ustanawia się na terenie gmin tzw. strefy czystego transportu, które obejmują drogi i zakazują jednocześnie wjazd pojazdom samochodowym na określone obszary. Wyjątek stanowią jednak samochody elektryczne, napędzane wodorem, napędzane gazem ziemnym, czy te wyłączone na podstawie uchwały rady gminy. Warto przy tym podkreślić, że z zakazu tego są zwolnione m.in. pojazdy Policji, środki transportu sanitarnego, czy autobusy szkolne i niskoemisyjne.
Istotną kwestią jest również uszczegółowienie zasad tworzenia stref czystego transportu w gminach. Po zmianach – ustanowienie takich stref ma być możliwe niezależnie od liczby mieszkańców. Warto podkreślić, że dużą swobodę w określaniu większości przepisów w tym obszarze pozostawiono gminom, które mają prawo do kształtowania m.in. opłat za wjazd do strefy czystego transportu (jednak nie wyższe niż 2,50 zł za godzinę w przypadku opłaty jednorazowej i nie wyższe niż 500 zł w przypadku opłaty abonamentowej za jeden miesiąc), wyłączenia podmiotowe i przedmiotowe czy określenie takiego obszaru.
Instalowanie punktów poboru energii w budynkach wielorodzinnych
Dotychczas zauważalne problemy w przypadku instalowania punktu poboru energii w budynkach wielorodzinnych wzbudzały wątpliwości ze względu na skomplikowany charakter tej procedury i wydłużony czas oczekiwania na zgodę. Tym razem, art. 12b Nowelizacji w jasny sposób określa szereg procedur do ustanowienia takiego punktu.
Jak czytamy w projektowanych przepisach, w przypadku budynków mieszkalnych wielorodzinnych (gdzie liczba lokali mieszkalnych jest większa niż 3), punkt ładowania można zainstalować po uzyskaniu zgody zarządu wspólnoty bądź spółdzielni. Dodatkowo, podkreśla się, że wspólnota mieszkaniowa ma prawo wydać zgodę na zainstalowanie punktu ładowania o mocy mniejszej niż 11 kW z udziałem wyłącznie zwykłego zarządu.
Dodatkowo, został określony również termin wydawania zgody – w terminie 30 dni od dnia otrzymania ekspertyzy, a w przypadku, gdy sporządzenie ekspertyzy nie było wymagalne – 30 dni od dnia złożenia wniosku.
Niewątpliwie Nowelizacja wprowadza ułatwienia dotychczasowych procedur planowania i projektowania punktów poboru energii i jednocześnie na mocy zapisów w Nowelizacji ma zostać zapewniona odpowiednia moc przyłączeniowa dla danych budynków. Co więcej procedura uzyskania zgody na zainstalowanie punktu ładowania na parkingach we wspólnotach czy spółdzielniach może być znacznie uproszczona.
Mając na uwadze powyżej przedstawione propozycje zmian, oferowane uproszczenia mają szansę przedłożyć się na większe zainteresowanie obywateli do posiadania samochodu elektrycznego ze względu na możliwość utworzenia stacji ładującej w miejscu zamieszkania. Miejmy jednak na uwadze, że aby faktycznie odnieść pozytywne skutki ekologiczne poprzez promowanie niskoemisyjności (w tym rozwoju branży motoryzacyjnej w tym obszarze) to takie działania muszą być stale promowane przez rząd. Proponowane uproszczenia pewnych procesów, w tym możliwość instalowania stacji ładujących w miejscu swojego zamieszkania, a także możliwość tworzenia punktów poboru energii jedynie przez zwykły zarząd do określonej mocy są niezwykle istotne z punktu widzenia mieszkańców posiadających już obecnie samochody elektryczne. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że w tym zakresie jest niezbędna jest zarówno promocja takich działań, jak i edukacja w zakresie korzyści jakie mogą wynikać z tzw. „stref czystego transportu”, bowiem tylko takie działania mogą przekonać obywateli, że podejmowane działania faktycznie służą polepszeniu zdrowia mieszkańców, jak i samemu środowisku.