Aktualności

Advicero Nexia
Strona główna / Aktualności / Advicero Tax Nexia | TAX NEWS | Listopad 2019

Advicero Tax Nexia | TAX NEWS | Listopad 2019

  1. Sprzedaż poza Unię Europejską nie może zagrażać unijnemu eksporterowi – do 17 listopada (stycznia) czas na wznowienie postępowania w sprawie karuzeli podatkowej
  2. Organy podatkowe nie mogą przyjmować ustaleń z innych decyzji bez przeprowadzenia postępowania dowodowego wobec podatnika
  3. Nowa matryca stawek VAT od 1 kwietnia 2020 r.
  4. Raportowanie schematów podatkowych w Polsce – nowe oficjalne i nieoficjalne wyjaśnienia
  5. Podatkowe skutki wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej na polskim gruncie podatków dochodowych

1. Sprzedaż poza Unię Europejską nie może zagrażać unijnemu eksporterowi – do 17 listopada (stycznia) czas na wznowienie postepowania w sprawie karuzeli podatkowej

W dniu 17 października 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TS UE, Trybunał) wydał wyrok w sprawie Unitel Sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. C-653/18). Trybunał wskazał, że artykuł 146 ust. 1 lit. a) i b) oraz art. 131 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, a także zasady neutralności podatkowej i proporcjonalności należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one praktyce krajowej, takiej jak będąca przedmiotem postępowania głównego, polegającej na uznawaniu w każdym wypadku, że nie dochodzi do dostawy towarów w rozumieniu tego pierwszego przepisu, i w konsekwencji na odmowie skorzystania ze zwolnienia z podatku od wartości dodanej (VAT), jeżeli dane towary zostały wywiezione poza terytorium Unii Europejskiej, a po dokonaniu wywozu organy podatkowe stwierdziły, że nabywcą tych towarów nie była osoba wykazana na fakturze wystawionej przez podatnika, lecz inny nieustalony podmiot. W takich okolicznościach należy odmówić skorzystania ze zwolnienia z VAT przewidzianego w art. 146 ust. 1 lit. a) i b) tej dyrektywy, jeżeli brak ustalenia rzeczywistego nabywcy uniemożliwia wykazanie, że dana transakcja stanowi dostawę towarów w rozumieniu tego przepisu, lub jeżeli zostanie stwierdzone, że podatnik ten wiedział lub powinien był wiedzieć, iż owa transakcja wiąże się z oszustwem popełnionym na szkodę wspólnego systemu VAT.

Trybunał również wskazał, że dyrektywę 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że, gdy w tych okolicznościach następuje odmowa skorzystania ze zwolnienia z podatku od wartości dodanej (VAT) przewidzianego w art. 146 ust. 1 lit. a) i b) dyrektywy 2006/112, należy uznać, że dana transakcja nie stanowi transakcji podlegającej opodatkowaniu i w związku z tym nie uprawnia do odliczenia VAT naliczonego.

Sprawa rozpoznawana przez Trybunał dotyczyła warunków opodatkowania eksportu w związku z wywozem telefonów komórkowych na Ukrainę. Organy podatkowe zakwestionowały stosowanie zerowej stawki VAT i nakładały zwykłą stawkę, jak przy sprzedaży krajowej. Organy stwierdziły, że towary zostały nabyte nie przez podmioty wykazane na fakturach, a przez inne nieustalone podmioty. Trybunał stwierdził, że jeśli nie ma wątpliwości co do wywozu towarów poza Unię, a jest dokonywana sprzedaż, to należy stosować stawkę zerową. Trybunał określa, że nawet w sytuacji, w której doszło do oszustwa, to nie ma ono wpływu na wspólnotowy system VAT. Zaś polski podatnik nie może ponosić z tego powodu ujemnych konsekwencji. Ponieważ okoliczność, że oszustwa zostały popełnione w państwie trzecim, nie może wystarczyć do wykluczenia istnienia oszustw popełnionych przeciwko wspólnemu systemowi VAT, do sądu krajowego należy zbadanie, czy dane transakcje będące przedmiotem postępowania głównego nie były związane z takimi oszustwami, a w przypadku ich popełnienia – ocena, czy podatnik wiedział lub powinien był wiedzieć, że tak było.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości rozpoznawał pytania prejudycjalne złożone przez Naczelny Sąd Administracyjny. W uzasadnieniu Trybunał wskazał, że zgodnie z art. 146 ust. 1 lit. a) i b) dyrektywy VAT państwa członkowskie zwalniają dostawy towarów wysyłanych lub transportowanych poza terytorium Unii przez sprzedawcę lub na jego rzecz, bądź też przez nabywcę lub na jego rzecz. Przepis ten należy interpretować w związku z art. 14 ust. 1 tej dyrektywy, zgodnie z którym „dostawa towaru” oznacza przeniesienie prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel. Zwolnienie to ma na celu zagwarantowanie opodatkowania dostaw danych towarów w miejscu ich przeznaczenia, czyli w miejscu konsumpcji produktów. Jak już kilkakrotnie zauważył Trybunał, z przepisów, o których mowa w pkt 19 niniejszego wyroku, a w szczególności z terminu „wysyłane” użytego w art. 146 ust. 1 lit. a) i b) dyrektywy VAT wynika, że eksport towarów następuje, a zwolnienie dostawy na eksport ma zastosowanie, gdy prawo do rozporządzania tym towarem jak właściciel zostało przeniesione na nabywcę, a dostawca wykaże, że towar został wysłany lub przetransportowany poza terytorium Unii i że w następstwie tej wysyłki lub tego transportu opuścił fizycznie terytorium Unii. Trybunał orzekł już także, że pojęcie „dostawy towarów” ma obiektywny charakter oraz że ma ono zastosowanie niezależnie od celów i wyników danych transakcji, przy czym brak jest obowiązku prowadzenia dochodzenia przez organ administracji podatkowej w celu ustalenia intencji danego podatnika lub w celu uwzględnienia intencji podmiotu gospodarczego innego niż ów podatnik działający w tym samym łańcuchu dostaw. Wynika z tego, że transakcje takie jak będące przedmiotem postępowania głównego stanowią dostawy towarów w rozumieniu art. 146 ust. 1 lit. a) i b) dyrektywy VAT, jeżeli spełniają obiektywne kryteria, na których opiera się to pojęcie, przywołane w pkt 21 niniejszego wyroku. Fakt, że wywożone towary są nabywane poza Unią prze podmiot, który nie jest wskazany na fakturze i który nie został ustalony, nie wyklucza jednak spełnienia tych obiektywnych kryteriów. W konsekwencji kwalifikacja danej transakcji jako dostawy towarów w rozumieniu art. 146 ust. 1 lit. a) i b) dyrektywy VAT nie może być uzależniona od warunku, aby nabywca został ustalony. W odniesieniu do zasady proporcjonalności należy przypomnieć, że przepis krajowy wykracza poza to, co jest niezbędne dla zapewnienia prawidłowego poboru podatku, jeśli w istocie uzależnia on prawo do zwolnienia z VAT od spełnienia obowiązków formalnych, nie uwzględniając przesłanek materialnoprawnych, a w szczególności nie biorąc pod uwagę kwestii, czy zostały one spełnione. Transakcje powinny być bowiem opodatkowane przy uwzględnieniu ich cech obiektywnych. Wynika z tego, że towary będące przedmiotem postępowania zostały sprzedane, wysłane poza terytorium Unii i fizycznie opuściły terytorium Unii, w związku z czym, z zastrzeżeniem weryfikacji tych okoliczności faktycznych przez sąd krajowy wydaje się, że kryteria, jakie musi spełniać transakcja, aby stanowiła dostawę towarów w rozumieniu art. 146 ust. 1 lit. a) i b) dyrektywy VAT, zostały spełnione, niezależnie od okoliczności, że faktyczni nabywcy tych towarów nie zostali ustaleni. Na zasadę neutralności podatkowej do celów zwolnienia z VAT nie może powoływać się podatnik, który umyślnie uczestniczył w oszustwie podatkowym i naraził na niebezpieczeństwo funkcjonowanie wspólnego systemu VAT. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału nie jest sprzeczne z prawem Unii wymaganie, by podmiot gospodarczy działał w dobrej wierze i podejmował wszelkie działania, jakich można racjonalnie wymagać w celu upewnienia się, że dokonywana przezeń czynność nie prowadzi do udziału w oszustwie podatkowym. W wypadku gdyby dany podatnik wiedział albo powinien był wiedzieć, że dokonywana przez niego transakcja może stanowić oszustwo, którego dopuszcza się nabywca i nie przedsięwziął wszelkich racjonalnych i będących w jego dyspozycji środków celem uniknięcia tego oszustwa, należy mu odmówić skorzystania ze zwolnienia. Dostawca nie może ponosić odpowiedzialności za zapłatę VAT niezależnie od jego udziału w oszustwie popełnionym przez nabywcę. Przepisywanie bowiem podatnikowi utraty dochodów podatkowych spowodowanej stanowiącym oszustwo działaniem osób trzecich, na które podatnik nie ma żadnego wpływu, byłoby oczywiście nieproporcjonalne. Dostawca nie może ponosić odpowiedzialności za zapłatę VAT niezależnie od jego udziału w oszustwie popełnionym przez nabywcę. Przypisywanie podatnikowi utraty dochodów podatkowych spowodowanej stanowiącym oszustwo działaniem osób trzecich, na które podatnik nie ma żadnego wpływu, byłoby oczywiście nieproporcjonalne.

Należy pamiętać, że zgodnie z Ordynacją podatkową polscy eksporterzy (a także dostawcy wewnątrzwspólnotowi) mogą starać się o wznowienie postępowania i odzyskanie nadpłaconego VAT w terminie miesiąca od dnia publikacji sentencji orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Wyrok ma bowiem wpływ na zakończone już postępowania w sposób mogący stanowić podstawę wznowienia postepowania, tyczy się to nie tylko eksportu, ale również WDT, jako że tezy TS UE odnoszą się w ogóle do dostawy. Paradoksalnie mniejsza przydatność jest tego wyroku w toczących się postepowaniach, gdyż jak wskazuje praktyka, organy skarbowe i część sądów niestety pomija korzystne wyroki TS UE w „zwykłych” postępowaniach.

2. Organy podatkowe nie mogą przyjmować ustaleń z innych decyzji bez przeprowadzenia postępowania dowodowego wobec podatnika

W dniu 16 października 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-189/18, której stan faktyczny dotyczył sytuacji, w której organ podatkowy wydał niekorzystną dla podatnika decyzję w zakresie podatku VAT, którą oparł w całości na dokumentach pozyskanych w toku innych spraw, niedotyczących indywidualnie tego podatnika, a innych podmiotów, u których stwierdzono, że podmioty te uczestniczyły w oszustwie podatkowym VAT oraz nie dochowywały należytej staranności. Dało to sytuację, w której w stanie faktycznym sprawy podatnika powołano ustalenia z innych spraw, w których podatnik nie był stroną postępowania. Organ wprost w decyzji wydanej w stosunku do podatnika, nie prowadził żadnego postępowania dowodowego, a jedynie wykorzystał decyzję z innych spraw w postępowaniu wobec podatnika.

Trybunał uznał, że prawo Unii nie przewiduje zasad dotyczących sposobu przeprowadzenia dowodów w przypadku oszustw związanych z VAT, zatem takie dowody muszą zostać ustalone przez organ podatkowy zgodnie z zasadami dotyczącymi przeprowadzenia dowodów przewidzianymi w systemie prawa krajowego, przy czym dowody te muszą być obiektywne. Zarówno przepisy jak i praktyka krajowa nie mogą naruszać skuteczności prawa unijnego i muszą przestrzegać praw gwarantowanych prze prawo Unii, z uwzględnieniem Karty podstawowych praw UE. Trybunał wskazał, że organy podatkowe nie mogą bezkrytycznie przyjmować ustaleń z decyzji podatkowych wydanych wobec innych podatników bez przeprowadzania postępowania dowodowego wobec podatnika, który jest stroną danego, toczącego się postępowania. Organy nie mogą czuć się zwolnione z obowiązku prowadzenia postępowania dowodowego wobec podatnika. Zasady unijne określają, że przyznanie ostatecznej decyzji administracyjnej stwierdzającej istnienie oszustwa wobec podatnika, który nie był stroną w postępowaniu prowadzącym do takiego stwierdzenia, jest sprzeczne z ciążącym na organie podatkowym obowiązkiem do obiektywnego i bezstronnego zbadania wszystkich okoliczności pozwalających na wyciągnięcie wniosku, że podatnik widział lub powinien był widzieć, że dana transakcja, na którą się powołano w celu uzasadnienia prawa do odliczenia podatku, była związana z oszustwem.

Organ podatkowy nie ma prawa do zaniechania prowadzenia rzetelnego i obiektywnego postępowania dowodowego wobec podatnika, opierając się jedynie na materiałach pozyskanych z innych spraw wobec innych podmiotów. Podatnikowi należy zagwarantować możliwość aktywnego udziału w postępowaniu poprzez przedstawienie swoich okoliczności, stanowiska oraz dowodów. Podatnikowi powinno być zagwarantowane prawo do wglądu w dokumenty i akta sprawy, celem zapewnienia przysługującego mu prawa do obrony w oparciu o zasadę równości procesowej stron. Zdaniem Trybunału nie jest zgodne z prawem unijnym odmawianie podatnikowi dostępu do akt sprawy, jeżeli nie przemawia za tym ważny interes publiczny lub prawo innych podmiotów do zachowania informacji w tajemnicy, przy czym należy daną sprawę ocenić każdorazowo indywidualnie. W sytuacji naruszenia powyżej wskazanych fundamentalnych zasad prawa unijnego, zarzuty procesowe w tym zakresie mogą okazać się słuszne i uzasadnione.

Także ten wyrok stanowić może podstawę wznowieni postepowań i to nie tylko „karuzelowych”, ale wszelkich w których spełnione są kumulatywnie dwa warunki:

– podatnikowi zakwestionowano prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT,

– rozstrzygnięcie oparte jest na dowodach pośrednich, w szczególności decyzjach wydanych w odniesieniu do innych podmiotów.

3. Nowa matryca stawek VAT od 1 kwietnia 2020 r.

Z dniem 1 kwietnia 2020 r. wchodzi w życie nowa matryca stawek VAT, która będzie oparta na tzw. nomenklaturze scalonej (CN). Celem wprowadzenia zmian jest wyeliminowanie sytuacji, w której podobne do siebie towary są inaczej opodatkowane. Stawka VAT ulegnie zmianie m.in. w następujących produktach: zupy, buliony, żywność homogenizowana, owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy: pistacje, migdały, kokosy, artykuły higieniczne- z 8% na 5%, owoce, warzywa, soki owocowe, warzywne i owocowo-warzywne bez dodatku wody- 5%, towary związane z ochroną zdrowia- 8%. Produkty tkj. musztarda, niektóre przyprawy przetworzone- z 23% na 8%, dla książek (w tym e-bookach i wydaniach papierowych)- stawka wynosić będzie 5%, z kolei gazety, dzienniki i czasopisma drukowane (także w formie elektronicznej)- 8% (jednak wyjątkiem będą czasopisma regionalne i lokalne, które wydawane są w innych formatach niż elektroniczna- stawka 5%), akcesoria dziecięce- 5%, pieczywo, wyroby cukiernicze niezależnie od ich rodzaju i terminu będą miały stawkę 5%. Podwyższeniu stawką VAT ulegają między innymi następujące produkty, tkj.: owoce morza, skorupiaki, mięczaki i bezkręgowce wodne, a także przetwory z nich- z 5% na 23%, lód używany do celów spożywczych i innych celów chłodniczych- z 8% na 23%, kawa-23% czasopisma specjalistyczne- z 5% na 8%, przyprawy nieprzetworzone (np. szafran, gałka muszkatołowa, kmin)- z 5% na 8%. Przedsiębiorcy powinni skupić uwagę na prawidłowym przeklasyfikowaniu swoich usług, żeby były one zgodne z nową matrycą.

Należy wskazać, że do rozliczenia podatku VAT będą potrzebne trzy klasyfikacje zamiast obecnej jednej. Do tej pory towary i usługi na potrzeby podatku VAT są identyfikowane za pomocą Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (dalej: „PKWiU”). Od kwietnia 2020 r. towary będą klasyfikowane przez Nomenklaturę Scaloną (dalej: „CN”). Celem prawidłowego ustalenia stawki obowiązkowym będzie korzystanie z trzech różnych klasyfikacji. CN jest klasyfikacją europejską stosowaną na potrzeby Wspólnej Taryfy Celnej, która ma swoje źródło w międzynarodowym Zharmonizowanym System Oznaczania i Kodowania Towarów opracowywanym przez Światową Organizację Celną. W zakresie usług przepisy odsyłają do PKWiU. Od dnia 1 listopada 2019 r. towary i usługi będą objęte obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności i będą identyfikowane według PKWiU z 2008 r. Wprowadzony nowelizacją załącznik nr 15 do ustawy o VAT określa wykaz towarów i usług wobec, których obowiązkowe będzie stosowanie podzielonej płatności, przy czym ustawodawca w załączniku powołuje się na symbole PKWiU. Zaś w innych załącznikach ustawodawca powołuje się na CN lub PKWiU z 2015 r. Zatem do prawidłowego określenia będą miały zastosowanie trzy klasyfikacje. Należy zauważyć, że może to rodzić problemy z pewnością co do danej stawki opodatkowania. Jednak ustawodawca nowelizacją wprowadzona zostanie wiążąca informacja stawkowa, która daje możliwość podatnikowi wystąpienia do organów podatkowych z wnioskiem o określenie jak daną transakcję i jaką stawką opodatkować, jeśli zrodzi się tego typu wątpliwość. Zapytanie będzie możliwe zarówno na podstawie CN oraz obydwu wersji PKWiU.

4. Raportowanie schematów podatkowych w Polsce – nowe oficjalne i nieoficjalne wyjaśnienia

W dniu 1 stycznia 2019 r. weszły w życie przepisy dotyczące obowiązku raportowania schematów podatkowych. Wprowadzono je do przepisów Ordynacji podatkowej w wyniku implementacji dyrektywy Rady UE 2018/822. Polski system rozszerzył obowiązek raportowania o polskie transakcje krajowe, przy spełnieniu odpowiednich warunków. W dniu 31 stycznia 2019 r. zostały opublikowane objaśnienia podatkowe w niniejszym zakresie, wydane przez Ministra Finansów. W październiku 2019 r. ukazały się na tomiast dodatkowe wyjaśnienia:

  1. Ministerialne Q&A nt. MDR, niestety czasami rodzące pytania niż rozwiewające wątpliwości,
  2. Przygotowane przez bankowców, nieoficjalne, wyjaśnienia dla sektora bankowego – ciekawe ale wymagające szerszego komentarza.

Przepisy dotyczące schematów podatkowych obejmują swoim zakresem wszystkie podatki. Zakresem są objęte także zdarzenia, które miały miejsce w 2018 r. (w sytuacji kiedy podatnicy po 25 czerwca 2018 r. wykonywali czynności, które spełniały kryterium transgranicznych, mają obowiązek ich raportowania). W sytuacji innych czynności krajowych, podlegają one raportowaniu, o ile czynność została dokonana po 1 listopada 2018 r. (termin na zaraportowanie takich działań upłynął z dniem 1 lipca 2019 r., jeżeli w sprawie występował promotor, jeżeli w sprawie nie brał udziału promotor, a dane rozwiązania wdrażał tylko korzystający albo jeśli promotor nie wywiązał się ze swoich obowiązków, wtedy termin upłynął dnia 1 października 2019 r.). Sama znajomość przepisów i objaśnień nie wystarczy, żeby z pewnością uznać, że określona czynność została właściwie zakwalifikowana do schematu.

Podatnik informuje Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o zastosowanym schemacie, składając druk MDR-1 (w terminie zazwyczaj 30-sto dniowym). Jest to tzw. raportowanie pierwotne. Z kolei raportowanie następcze następuje na druku MDR-3. W MDR-1 należy raportować rozwiązanie wdrożone lub takie, które podatnik zamierza wdrożyć. Zaś w MDR-3 trzeba pokazać wymierną korzyść z tego rozwiązania, dokonać dokładnych wyliczeń uzyskanych korzyści, poza tym druk MDR-3 muszą podpisać wszyscy członkowie zarządu. Podlegają oni odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań co do wysokości korzyści, którą zaraportują. Termin na złożenie MDR-3 upływa najpóźniej w momencie złożenia deklaracji za dany okres rozliczeniowy (jeżeli np. MDR-3 będzie dotyczył CIT, a rok podatkowy pokrywa się z kalendarzowym, MDR-3 trzeba będzie złożyć za 2019 rok najpóźniej do ostatniego dnia marca 2020 r.; w sytuacji kiedy schemat dotyczy VAT, wówczas terminem na przekazanie MDR-3 za okres miesięczny jest 25. dzień kolejnego miesiąca). W przypadku skomplikowanych terminów, przykładem może być PCC, w którym termin na złożenie przez podatników deklaracji PCC wynosi 14 dni, jednak termin na zgłoszenie schematu dotyczącego transakcji objętej PCC – czyli MDR-1 wynosi 30 dni, zaś MDR-3 należy złożyć razem z deklaracją PCC, czyli w ciągu 14 dni. Zachodzi przypadek, gdy termin na zaraportowanie o korzyściach z zastosowanego schematu (MDR-3) jest wcześniejszy niż ten na zawiadomienie o samym schemacie (MDR-1). Stanowisko zajęte przez resort finansów w opublikowanych wyjaśnieniach wskazuje, że w takiej sytuacji podatnik nie musi składać MDR-3. Jednak wyjaśnienie to dotyczy schematów z 2018 r. Brak jest aktualnego stanowiska w tym zakresie. W zakresie procedury, podatnicy powinny opracować odpowiednią procedurę dotyczącą raportowania MDR-ów. Dotyczy to zarówno spółek doradczych, jak również serwisowych.

Potencjalnie każda czynność, którą podejmuje podatnik może podlegać raportowaniu, z kolei jednak gdy podatnik nie dopełni nałożonych w tym obszarze obowiązków, musi liczyć się z surowymi sankcjami, karnoskarbowymi przewidującym kary grzywny nawet do 720 stawek dziennych, przekraczającymi 21 mln zł.

5. Podatkowe skutki wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej na polskim gruncie podatków dochodowych

Odrzucenie umowy ustalającej warunki odejścia Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (dalej jako: „Zjednoczone Królestwo”) z Unii Europejskiej wskazują na to, że moment odejścia Zjednoczonego Królestwa nie będzie uzależniony od okresu przejściowego w stosowaniu norm prawnych w relacjach z Unią Europejską. Dojdzie do tzw. twardego Brexitu. Z momentem wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii bez umowy zmianie ulegną także zasady opodatkowania transakcji podatkiem od towarów i usług, ponieważ stanie się ono państwem trzecim, w związku z czym w stosunku do Polski przestaną mieć zastosowanie zasady wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, jak również sprzedaży wysyłkowej. Na ich miejsce będą miały zastosowanie zasady dotyczące importu oraz eksportu towarów. Po wyjściu Zjednoczonego Królestwa z Unii zastosowanie będą miały odpowiednie procedury celne, tkj. potwierdzenie przez odpowiedni organ celny wywozu. Z kolei w sytuacji nabycia towarów z terenu Zjednoczonego Królestwa konieczne będzie dokonanie zgłoszenia celnego. Przedstawione poniżej dyrektywy unijne w zakresie podatków dochodowych mają na celu zmniejszenie obciążenia podatkowego oraz zapewnienie neutralności operacji restrukturyzacyjnych w ujęciu transgranicznym na jednolitym rynku. Wskazane dyrektywy zostały wprowadzone do polskiego systemu poprzez ustawę z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 865, zezm., dalej jako: „ustawa o CIT”).

Pierwsza dyrektywa Rady 2003/49/WE z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania stosowanego do odsetek oraz należności licencyjnych między powiązanymi spółkami różnych Państw Członkowskich. Dotyczy ona zniesienia podatku u źródła od odsetek i należności licencyjnych wypłacanych przez spółkę państwa członkowskiego na rzecz spółki powiązanej z innego państwa członkowskiego. Została wprowadzona do krajowego systemu prawnego poprzez regulacje art. 21 ustawy o CIT, które przewidują zwolnienie od podatku u źródła dla spółek podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym w innym niż Polska państwie członkowskim UE. Zwolnienie dotyczy przychodów ze wskazanych w ustawie odsetek i należności licencyjnych.

Kolejna dyrektywa Rady 2011/96/UE z dnia 30 listopada 2011 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania ma zastosowanie w przypadku spółek dominujących i spółek zależnych różnych państw członkowskich. Jej celem jest wyeliminowanie podwójnego opodatkowania dywidend przekazywanych pomiędzy spółkami dominującymi a spółkami zależnymi różnych państw członkowskich. Wdrożenie niniejszej dyrektywy wiąże się ze zwolnieniem z opodatkowania dochodów (przychodów) z dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych na podstawie art. 20, art. 22 oraz art. 22c ustawy o CIT.

Następna dyrektywa Rady 2009/133/WE z dnia 19 października 2009 r. w sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w przypadku łączenia, podziałów, podziałów przez wydzielenie, wnoszenia aktywów i wymiany udziałów dotyczących spółek różnych państw członkowskich oraz przeniesienia statutowej siedziby z jednego państwa członkowskiego do innego państwa członkowskiego, ma na celu zapobieganie dyskryminacyjnemu traktowaniu pod względem podatkowym fuzji, podziałów i innych zdarzeń prawnych o podobnym charakterze, które dotyczą spółek różnych państw członkowskich w porównaniu z identycznymi zdarzeniami dotyczącymi spółek jednego państwa członkowskiego. Implementacja niniejszej dyrektywy rozszerza przepisy stosowane przy krajowych zdarzeniach restrukturyzacyjnych na spółki państw członkowskich Unii. Szczegółowe regulacje w tym zakresie są zawarte w przepisach ustawy o CIT dotyczących przedmiotu opodatkowania, przychodów i kosztów ich uzyskania oraz poboru podatku.

W dniu bezumownego wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z Unii wskazane wyżej przywileje podatkowe nie będą obowiązywać w stosunku do podmiotów brytyjskich lub operacji z udziałem takich podmiotów. Oznacza to, że w przy opodatkowaniu dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych oraz odsetek i należności licencyjnych wypłacanych spółkom brytyjskim, nastąpi ono na zasadach ogólnych lub z zastosowaniem właściwej umowy o unikaniu opodatkowania (w tym wypadku zastosowanie będzie miała Konwencja zawarta w dniu 20 lipca 2006 r. między Polską a Zjednoczonym Królestwem w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodów i od zysków majątkowych Dz. U. z 2006 r. nr 250, poz. 1840).

W sytuacji osób fizycznych, wyjście Zjednoczonego Królestwa z Unii uniemożliwi korzystanie podatnikom – rezydentom podatkowym Zjednoczonego Królestwa z preferencyjnego opodatkowania dochodów małżonków oraz sposobu opodatkowania przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dzieci, na podstawie zasad określonych w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, ze zm.).

Podobne wpisy