Aktualności

Advicero Nexia
Strona główna / Aktualności / Advicero Nexia | Employer Solutions: Rewolucyjne zmiany w Kodeksie Pracy

Advicero Nexia | Employer Solutions: Rewolucyjne zmiany w Kodeksie Pracy

Dnia 9 marca 2023 roku Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął ustawę, której celem jest implementacja przepisów dwóch dyrektyw unijnych do polskiego porządku prawnego:

  • dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 roku w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE. L nr 186, str. 105)

oraz

  • dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 roku w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. Urz. UE. L. nr 188, str. 79).

Wspomniane wyżej przepisy wprowadzają szeroko zakrojone zmiany do Kodeksu Pracy. Poniżej prezentujemy najważniejsze z nich:

1. Nowe zasady zawierania umów na okres próbny

Uzależnienie długości trwania umowy na okres próbny od przewidywanego czasu trwania umowy o pracę na czas określony. Umowę o pracę na okres próbny zawiera się na okres nieprzekraczający:

  • 1 miesiąca – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy,
  • 2 miesięcy – w przypadku zamiaru zawarcia umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 miesięcy i krótszy niż 12 miesięcy.

Umowa na okres próbny będzie zawierana na maksymalny okres 3 miesięcy, z możliwością uzgodnienia w umowie o pracę na okres próbny, że umowę tę przedłuża się o czas urlopu, a także o czas innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli takie nieobecności wystąpią.

2. Konieczność uzasadnienia wypowiedzenia umowy na czas określony

W świetle nowych przepisów, wypowiedzenie umowy na czas określony będzie możliwe, ale tylko pod warunkiem podania uzasadnienia wypowiedzenia takiej umowy. Dotychczas obowiązek wskazania przyczyny wypowiedzenia umowy przez pracodawcę dotyczył wyłącznie umów na czas nieokreślony.

3. Dłuższy urlop rodzicielski

Długość urlopu rodzicielskiego ma zostać zwiększona z 32 do 41 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka lub z 34 do 43 tygodni – w przypadku porodu mnogiego. Zwiększony wymiar urlopu rodzicielskiego będzie przysługiwał obojgu rodzicom dziecka łącznie (tak jak do tej pory), jednakże dodatkowe 9 tygodni będzie „nieprzenoszalne” na drugiego rodzica. Zasiłek za okres dodatkowych 9 tygodni urlopu rodzicielskiego będzie płatny w wysokości 70% podstawy chorobowej.

4. Krótszy czas na skorzystanie z urlopu ojcowskiego

Skróceniu ulegnie możliwość skorzystania z urlopu ojcowskiego z tytułu narodzin dziecka. Obecnie pracownik ojciec może skorzystać z urlopu ojcowskiego do dnia, w którym dziecko kończy 24 miesiąc życia. W wyniku zmian w kodeksie pracy, możliwość skorzystania z tego uprawnienia zostanie skrócona do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia.

5. Zmiany dla rodziców opiekujących się dziećmi do lat 4

Pracownik opiekujący się dzieckiem do lat 8 nie będzie mógł świadczyć pracy w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy, jak również być delegowany poza stałe miejsce pracy, jeśli nie wyrazi on na to zgody. Dotychczas przepis ten odnosił się do rodziców opiekujących się dziećmi do lat 4.

6. Dodatkowe przerwy w pracy

Pracownicy zyskają do dyspozycji dodatkowe przerwy w trakcie dnia pracy. Oprócz istniejącej już 15 minutowej przerwy przysługującej w przypadku pracy powyżej 6 godzin, pracownik będzie miał prawo do drugiej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, jeśli dobowy wymiar jego czasu pracy jest dłuższy niż 9 godzin pracy, a także do trzeciej przerwy trwającej co najmniej 15 minut, gdy dobowy wymiar czasu pracy będzie dłuższy niż 16 godzin.

7. Nowy urlop opiekuńczy

Pracownik będzie uprawniony do skorzystania z nowego urlopu opiekuńczego przysługującego w wymiarze do 5 dni w roku kalendarzowym w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga znacznej opieki lub znacznego wsparcia z poważnych względów medycznych. Za okres urlopu pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia. Jest to odrębne uprawnienie od urlopu opiekuńczego przysługującego w wymiarze 2 dni lub 16 godzin na dziecko w wieku do lat 14.

8. Urlop z powodu siły wyższej

Z powodu działania siły wyższej, w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli niezbędna jest natychmiastowa obecność pracownika, osoba zatrudniona będzie mogła skorzystać ze zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym. Urlop ten będzie urlopem płatnym, za który pracownik otrzyma 50% wynagrodzenia.

9. Nowy obowiązek informacyjny wobec pracowników

Informacja przekazywana pracownikom w związku z zawarciem umowy o pracę ulegnie znacznemu rozszerzeniu i będzie mogła być przekazywana zarówno w formie papierowej jak i elektronicznej. Informacja taka będzie musiała być przekazana nowo zatrudnionej osobie nie później niż w terminie 7 dni od dnia dopuszczenia pracownika do pracy.

10. Wniosek o zmianę warunków zatrudnienia

Pracownik będzie miał możliwość wnioskowania o bardziej przewidywalne warunki pracy: zmianę rodzaju umowy na umowę na czas nieokreślony, w przypadku niepełnoetatowców – zmianę wymiaru czasu pracy na pełny etat, a także zmianę rodzaju wykonywanej pracy. Z uprawnienia będzie mógł skorzystać pracownik zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy.

Pracownik będzie mógł składać wniosek raz do roku, a pracodawca będzie zobowiązany w miarę możliwości uwzględnić wniosek pracownika. W przypadku odmowy, pracodawca zobligowany będzie do przedstawienia pracownikowi pisemnego uzasadnienia odmowy nie później niż w terminie 1 miesiąca od dnia otrzymania wniosku.

11. Możliwość równoległego zatrudnienia

Pracodawca nie będzie mógł zakazać pracownikowi możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia w trakcie trwania stosunku pracy z wyjątkiem sytuacji, w której pracodawca zawrze z pracownikiem umowę o zakazie konkurencji w trakcie trwania stosunku pracy.

12. Elastyczna organizacja pracy

Pracownik opiekujący się dzieckiem do ukończenia 8. roku życia będzie miał możliwość wnioskowania do swojego pracodawcy o umożliwienie elastycznych warunków zatrudnienia, np. obniżenia wymiaru czasy pracy lub zastosowania indywidualnego rozkładu czasu pracy.

13. Szkolenia wliczane do czasu pracy

Szkolenia niezbędne do wykonywania określonego rodzaju pracy lub na określonym stanowisku będą wliczane do czasu pracy oraz jeśli to możliwe mają odbywać się w godzinach pracy. Koszty szkolenia będą w całości spoczywały na pracodawcy.

Ustawa czeka aktualnie na podpis Prezydenta i wejdzie w życie w ciągu 21 dni od momentu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Podobne wpisy