W dniu 4 lipca Sejm RP uchwalił ustawę zmieniającą regulacje ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w szczególności wprowadzającą zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym dla przychodów osiąganych przez osoby poniżej 26ego roku życia, do określonej kwoty.

Zgodnie z projektem ustawy, zwolnienie ma być stosowane w odniesieniu do przychodów osiąganych po 1 sierpnia 2019 r. Ma dotyczyć przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy oraz ze wskazanych ustawą umów zlecenia. Nie będzie za to dotyczyło przychodów z umów zlecenia opodatkowanych ryczałtem, zawartych pomiędzy osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, z umów o dzieło czy też z działalności gospodarczej. Uzasadnieniem dla takiego rozróżnienia ma być fakt, iż pominięte ze zwolnienia źródła przychodów już korzystają z pewnych przywilejów podatkowych – którymi są czy to liniowy podatek w przypadku działalności, czy podwyższone koszty uzyskania w przypadku wykonywania dzieł.

Zwolnienie będzie dotyczyć przychodów do kwoty nieprzekraczającej pierwszego progu podatkowego, czyli 85.528 zł. Przy czym w roku 2019 limit zwolnionych przychodów wynosi 35 636,67 zł. Jeśli chodzi o stosowanie zwolnienia w ciągu roku, na etapie pobierania zaliczek na podatek, zastosowano dwa różne systemy do przychodów osiąganych w ciągu 2019 r. oraz w ciągu lat kolejnych:

· w roku 2019 podatek dochodowy ma być z założenia pobierany – chyba że podatnik uprawniony do zwolnienia złoży płatnikowi pisemne oświadczenie, że przychody mają być objęte zwolnieniem,

· począwszy od roku 2020 co do zasady – przy spełnieniu warunków do zwolnienia – podatek nie będzie pobierany, chyba że podatnik złoży płatnikowi pisemny wniosek o pobór zaliczek.

Zwolnienie obowiązuje niezależnie od ilości zawartych umów, do osiągnięcia limitu zwolnienia bądź dnia ukończenia 26ego roku życia.

Wprowadzone zwolnienie już na etapie projektowania ustawy budzi kontrowersje, wśród których główne podnoszone punkty dotyczą:

· faworyzowanie wąskiej grupy podatników, a pominięcie czy podatników nawet nieznacznie przekraczających wiek 26 lat czy też podatników starszych, którzy też są wskazywani jako grupa wymagająca aktywizacji zawodowej,

· nieuzasadnione ograniczenie zwolnienia do przychodów z niektórych tylko rodzajów umów,

· wprowadzenie zwolnienia w formie, która może być źródłem konfliktów w organizacji – czy to z uwagi na nagły wzrost obciążenia podatkowego/nagłe obniżenie kwoty netto po utracie prawa do zwolnienia, czy też istotne różnice w kwocie netto uzyskiwanej przez pracowników z nieznaczną różnicą wieku.

Powyższe kontrowersje są adresowane przez ustawodawcę głównie poprzez odniesienie się do swobody w zakresie kształtowania ulg podatkowych i zwolnień – co wynika zarówno z systemowych uprawnień ustawodawcy, jak i jest potwierdzane przez Trybunał Konstytucyjny. Jak się wskazuje, podstawowym celem ustawy jest aktywizacja ludzi młodych na rynku pracy i ułatwienie im wejścia na ten rynek. Przy założeniu, że rozpoczynają pracę zawodową po ukończeniu studiów, w wieku 25 lat, zagwarantowanie im zwolnienia w podatku dochodowym przez okres roku od podjęcia zatrudnienia, do ukończenia 26ego roku życia, ma pomóc im w finansowej organizacji samodzielnego życia.

Warto podkreślić, że zwolnienie z opodatkowania nie jest równoznaczne ze zwolnieniem z objęcia składkami na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne – przeciwnie, objęte zwolnieniem przychody będą niezmiennie podlegać oskładkowaniu. Co więcej, te składki, które przypadają na przychody zwolnione, nie będą podlegać odliczeniu

Zerowy podatek dla młodych to jedna z propozycji „nowej piątki” partii rządzącej. Kolejne planowane zmiany w podatkach to obniżenie stawki PIT z 18% na 17% oraz dwukrotne podniesienie kwoty kosztów uzyskania przychody. Koszty zwolnienia młodych z podatku są szacowane na 1,1 mld zł rocznie, więc nie jest to znaczący koszt dla budżetu państwa. Taka forma może potencjalnie zachęcić młode osoby do pracy oraz spowodować powrót osób pracujących i przebywających za granicą, bądź też skłonić je do pozostania w kraju, a również do wychodzenia z tzw. szarej strefy zatrudnienia. Szacunki pokazują, że ze zwolnienia skorzystać będzie mogło od 1,5 do 2 milionów młodych pracowników.