W dniu 27 września 2017 r. opublikowano projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wprowadzenia uproszczeń dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym. Wśród licznych zmian w ustawach podatkowych pojawiły się także plany modyfikacji zapisów ustawy o rachunkowości.

Jedną z ważniejszych zmian, jakie przewiduje projekt, jest poszerzenie katalogu jednostek mikro. Status ten zyskałyby spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, których przychody netto ze sprzedaży i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy (dla podmiotów rozpoczynających działalność lub prowadzenie ksiąg rachunkowych – za rok rozpoczęcia działalności lub prowadzenia ksiąg) przyjęły wartość nie mniejszą niż 2 mln euro i jednocześnie nie większą od 3 mln euro w przeliczeniu na złotówki po średnim kursie ogłoszonym przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok obrotowy. W przypadku takich jednostek na ich status nie miałby wpływu fakt, czy spełniają one kryteria wartościowe dotyczące sumy aktywów, przychodów oraz zatrudnienia. Obecnie przywilej ten mają jedynie przedsiębiorstwa dobrowolnie stosujące przepisy ustawy o rachunkowości, a dokładniej – osoby fizyczne, spółki cywilne i jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, jeśli ich przychody netto ze sprzedaży oraz operacji finansowych za poprzedni rok były niższe niż równowartość 2 mln euro wyrażonej w polskiej walucie.

Kolejnym istotnym udogodnieniem byłoby podniesienie progów pozwalających na kwalifikację podmiotów do grupy małych jednostek. Projekt zakłada wzrost wymaganej sumy aktywów i przychodów netto ze sprzedaży o 50%. W związku z tym kryteria te przyjęłyby wartość: 25 500 000 zł – jeśli chodzi o sumę bilansową oraz 51 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży produktów i towarów.

Następstwem tej zmiany byłoby także analogiczne podniesienie progów pozwalających na stosowanie pewnych uproszczeń, które odpowiadają wartościom definiującym małe jednostki. Wobec tego więcej podmiotów skorzystałoby z możliwości:

• Zastosowania uproszczeń przy rozliczaniu umów leasingowych;
• Odstąpienia od ustalania aktywów i rezerw na odroczony podatek dochodowy;
• Zaliczenia wszystkich kosztów pośrednich do kosztu wytworzenia produktu, bez względu na poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych;
• Stosowania uproszczeń w zakresie ujawniania i wyceny instrumentów finansowych.

Projekt przewiduje także wprowadzenie nowych udogodnień dla określonej grupy przedsiębiorców. Mianowicie, jednostki mikro, małe oraz organizacje pozarządowe i inne jednostki mogące prowadzić działalność pożytku publicznego nieprzekraczające progów wartościowych określonych dla małych podmiotów mogłyby:

• Nie stosować zasady ostrożności w zakresie tworzenia odpisów umorzeniowych, zakładania rezerw na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń;
• Wyceniać oraz dokonywać odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych na zasadach określonych przez przepisy podatkowe;
• Nie tworzyć biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów związanych z przyszłymi świadczeniami pracowniczymi.

Powyższe reguły nie miałyby zastosowania dla spółek kapitałowych, komandytowo-akcyjnych i spółek jawnych lub komandytowych, których wszystkimi wspólnikami ponoszącymi nieograniczoną odpowiedzialność są spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne bądź spółki z innych państw o podobnej formie prawnej. Wymienione formy prawne objęte są dyrektywą w sprawie rachunkowości.

Ponadto zmianie uległyby wymogi dotyczące przechowywania zatwierdzonych sprawozdań finansowych. Projekt zakłada przyjęcie krótszego okresu przechowywania – co najmniej 5-cio letniego, licząc od początku roku następującego po roku obrotowym, w którym nastąpiło zatwierdzenie sprawozdań – w miejsce obowiązku trwałego przechowywania tych dokumentów.

Należy również wspomnieć o planowanej regulacji kwestii zgłoszenia informacyjnego do urzędu skarbowego, w przypadku jednostek, które zdecydują się na fakultatywne stosowanie ustawy o rachunkowości. Zgodnie z projektem taka decyzja powinna zostać ujawniona w urzędzie skarbowym przed rozpoczęciem roku obrotowego, w którym podmioty rozpoczęłyby prowadzenie ksiąg, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Zapis ten jest istotny, ponieważ nadaje pierwszeństwo projektowanym przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które będą wymuszać dokonanie zgłoszenia zamiaru stosowania ustawy o rachunkowości razem z rocznym zeznaniem składanym za rok podatkowy.

Projekt znajduje się obecnie w fazie opiniowania. Omawiane zmiany weszłyby w życie z dniem 1 stycznia 2018 roku.

[Accounting regulations changes: It is planned to introduce new simplifications in keeping accounting books and financial reporting for more entities.]