Na mocy ustawy o Tarczy Antykryzysowej (Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. 2020 poz. 568) od 1 stycznia 2021 roku Płatnicy składek zobowiązani będą do przekazywania do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, informacji o zawartych z wykonawcami umowach o dzieło.

Przepis przewiduje, iż płatnik składek bądź osoba fizyczna informuje o zawartej umowie o dzieło w sytuacji gdy umowa zawarta została z:

• osobą nie zatrudnioną w ramach umowy o pracę u Zlecającego dzieło

lub

• osobą, która w ramach umowy o dzieło nie wykonuje pracy na rzecz Pracodawcy, u którego zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę

Powyższe wskazuje, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych zainteresowany jest gromadzeniem danych o ilości osób zatrudnionych na podstawie umów o dzieło. W obecnym stanie prawnym Rząd nie posiada szczegółowych danych ilościowych dotyczących tego zagadnienia, gdyż zatrudniający nie mają obowiązku ewidencjonowania takich umów w żadnej z instytucji. Wprowadzone przepisy, znacząco ułatwią rządzącym prowadzenie statystyk w tym zakresie, szczególnie biorąc pod uwagę zapowiadane już kilkukrotnie zmiany w zakresie oskładkowania umów o dzieło. Naturalną konsekwencją wprowadzanych zmian, jest również ułatwienie ZUS-owi kontroli zawieranych umów o dzieło. Przez ostatnie lata, podczas rutynowych kontroli wiele umów o dzieło zostało przez ZUS podważonych, na skutek czego pracodawcy musieli zapłacić zaległe składki naliczone jak od umów zlecenia.

Nie zostały jeszcze doprecyzowane szczegółowe informacje, o tym jakie dane zawierało będzie takie zgłoszenie, jednak wydaje się wręcz pewne, że znajdzie się tam informacja o kwocie na jaką zawarta została umowa o dzieło. Formalnego zgłoszenia, tak jak w przypadku zgłoszeń do ubezpieczeń w ZUS, będzie należało dokonać w ciągu 7 dni od dnia rozpoczęcia świadczenia usług. Szczegóły dotyczące treści zgłoszenia mają zostać opublikowane w rozporządzeniu Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii.

W jakiej formie będzie możliwe dokonywanie zgłoszeń? Co z podmiotami, które do tej pory nie posiadały obowiązku zgłoszeniowego jako płatnicy składek? Czy będzie wiązało się to, oprócz obowiązku zgłoszeniowego, z jakimiś dodatkowymi obowiązkami? Powyższe rozwiązanie może budzić, wiele wątpliwości dla pracodawców i na obecnym etapie trudno ocenić czy będzie miało ono pozytywny czy negatywny wpływ na polski rynek pracy.